Wytyczne WCAG dla dostępności treści internetowych w 2025. Poznaj standard dostępności cyfrowej.

Sprawdź, czego dokładnie wymaga polska ustawa o wytycznych dotyczących dostępności internetowej, która weszła w życie 28.06.2025. Poznaj nowe kryteria, zasady dostępności i dowiedz się, jak spełnić wymagania WCAG 2.1.

Wytyczne WCAG – najważniejsze informacje

• Data graniczna: od 28 czerwca 2025 r. określone produkty i usługi muszą spełniać wymagania dostępności.
• Okresy przejściowe: stare umowy mogą trwać do 28 czerwca 2030 r.; „stare” terminale płatnicze – do końca ekonomicznej użyteczności, max 20 lat.
• Kogo dotyczy: producenci, importerzy, dystrybutorzy oraz usługodawcy (m.in. e-commerce, bankowość detaliczna, usługi transportowe, e-książki, systemy operacyjne, terminale płatnicze).
• Wyłączenia: usługodawcy-mikroprzedsiębiorcy; część starszych treści WWW/aplikacji.
• Standard praktyczny: WCAG 2.1 na poziomie A+AA dla stron i aplikacji.
• Nadzór i kary: kontrole, decyzje administracyjne (włącznie z zakazem udostępniania) oraz kary finansowe – nawet do istotnego odsetka rocznego obrotu.

Dostępność cyfrowa i zgodność z wytycznymi WCAG – dlaczego to ważne już teraz?

Po 28.06.2025 „dostępność” przestaje być „miłym dodatkiem” – staje się warunkiem legalnego oferowania wielu produktów i usług dla konsumentów. To nie tylko kwestia prawa: dostępny serwis szybciej się ładuje, lepiej konwertuje, jest przyjaźniejszy na urządzeniach mobilnych i zrozumiały dla większej liczby odbiorców. A do tego coraz częściej to właśnie WCAG wytyczne są filtrem, przez który oceniają Cię wyszukiwarki (w tym AI-owe podsumowania “AI Overview”).

Zakres ustawy zgodności z WCAG w pigułce

Produkty i usługi objęte wymogami

• Produkty: konsumenckie systemy komputerowe i systemy operacyjne, terminale płatnicze, urządzenia do korzystania z usług telekomunikacyjnych i audiowizualnych, czytniki e-książek.
• Usługi: handel elektroniczny, bankowość detaliczna, usługi towarzyszące transportowi pasażerskiemu (witryny, aplikacje, bilety elektroniczne, informacje w czasie rzeczywistym, interaktywne terminale), usługi i treści e-książek.

Terminy i wyjątki

• Start: 28.06.2025.
• Umowy zawarte przed tą datą – mogą być realizowane do 28.06.2030.
• Usługi działające na „starych” produktach – do 28.06.2030.
• Terminale płatnicze – do końca ekonomicznej użyteczności, max 20 lat od pierwszego użycia.
• Wyłączone: część treści WWW/aplikacji opublikowanych przed wejściem przepisów (np. archiwa, niektóre dokumenty), usługodawcy-mikroprzedsiębiorcy.

Kto pilnuje przepisów?

System nadzoru obejmuje m.in. PFRON oraz właściwe organy dla poszczególnych sektorów (telekom/AV, e-commerce, bankowość, transport). Przewidziane są kontrole, wezwania do usunięcia niezgodności, a w razie potrzeby – czasowy zakaz udostępniania produktu/usługi i kary pieniężne.

Standardy dostępności cyfrowej — poznaj obowiązki po 28.06.2025

Jeśli jesteś usługodawcą (e-commerce, bankowość, transport, e-książki)

1. Ocena zgodności usługi i publiczna informacja „jak spełniamy wymagania dostępności” (np. w regulaminie), w formie dostępnej.
2. Wdrożenie WCAG 2.1 (A/AA) w witrynie i/lub aplikacji: alternatywy tekstowe, napisy i audiodeskrypcja, semantyka, kontrast, klawiatura, responsywność, komunikaty o stanie itd.
3. Dostępność wsparcia (helpdesk, call center, szkolenia): jasna informacja o kompatybilności z technologiami wspomagającymi.
4. Wymogi branżowe (jeśli dotyczy):
   1. E-książki: synchronizacja tekst↔audio, metadane dostępności, nawigacja.
   2. E-commerce: dostępne procesy identyfikacji i płatności, zrozumiałe komunikaty
   3. Transport: dostępność interfejsów biletowych i informacji podróżnych.

Jeśli jesteś producentem

• Ocena zgodności i dokumentacja techniczna (jak spełniasz wymagania; na jakie normy się powołujesz).
• Deklaracja zgodności + oznakowanie CE (możliwa jedna deklaracja dla kilku aktów).
• Instrukcje/etykiety/ostrzeżenia – przygotowane w formie dostępnej.
• Reakcja na niezgodność: działania naprawcze/wycofanie i powiadomienia organów.

Jeśli jesteś importerem/dystrybutorem

Nie udostępniaj produktu, co do którego są wątpliwości dostępności. Współpracuj z producentem i organami; w niektórych sytuacjach możesz być traktowany jak producent (przejmujesz obowiązki).

Wytyczne WCAG 2.1 – co to jest i jaki poziom spełnić?

WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) to międzynarodowy standard dostępności treści cyfrowych. Zbudowany jest z 4 Zasad → Wytycznych → Kryteriów sukcesu na poziomach A / AA / AAA. Praktyczny cel po 28.06.2025: wdrożenie poziomu A i AA w całym serwisie/aplikacji (AAA – rekomendowane tam, gdzie ma to sens biznesowo).

Pełna checklista standardu WCAG stron internetowych i aplikacji (A/AA/AAA)

Zasada 1. Postrzegalność

1.1 Alternatywa w postaci tekstu

• 1.1.1 (A) – Czy każdy obraz/ikona/wykres/CAPTCHA ma adekwatny tekst alternatywny?

1.2 Media zmienne w czasie

• 1.2.1 (A) – Czy nagrania tylko audio/wideo mają alternatywę (transkrypcję/opis)?
• 1.2.2 (A) – Czy filmy mają napisy dla osób niesłyszących?
• 1.2.3 (A) – Czy zapewniono audiodeskrypcję lub media alternatywne, jeśli treść wizualna niesie informację?
• 1.2.4 (AA) – Czy transmisje na żywo mają napisy?
• 1.2.5 (AA) – Czy nagrania wideo mają audiodeskrypcję, gdy to potrzebne?
• 1.2.6 (AAA) – Czy udostępniono tłumaczenie na język migowy?
• 1.2.7 (AAA) – Czy zapewniono rozszerzoną audiodeskrypcję, gdy brakuje pauz?
• 1.2.8 (AAA) – Czy istnieje pełna alternatywa tekstowa dla materiału wideo?
• 1.2.9 (AAA) – Czy audio na żywo ma transkrypcję na żywo?

1.3 Możliwość adaptacji (semantyka i struktura)

• 1.3.1 (A) – Czy semantyka HTML/ARIA opisuje strukturę (nagłówki, listy, tabele, etykiety)?
• 1.3.2 (A) – Czy kolejność odczytu i focusu jest logiczna?
• 1.3.3 (A) – Czy komunikaty nie polegają wyłącznie na kolorze/kształcie/lokalizacji?
• 1.3.4 (AA) – Czy treść działa w pionie i poziomie (jeśli nie ma uzasadnionego wyjątku)?
• 1.3.5 (AA) – Czy pola formularzy mają poprawne autocomplete (imię, adres itd.)?
• 1.3.6 (AAA) – Czy zastosowano landmarki/role, które ułatwiają nawigację?

1.4 Rozróżnialność (kontrast, skalowanie, układ)

• 1.4.1 (A) – Czy informacja nie jest przekazywana tylko kolorem?
• 1.4.2 (A) – Czy autoodtwarzany dźwięk >3 s da się wyłączyć/wyciszyć?
• 1.4.3 (AA) – Czy kontrast tekstu do tła wynosi min. 4.5:1 (duży tekst ≥ 3:1)?
• 1.4.4 (AA) – Czy tekst powiększa się do 200% bez utraty treści/funkcji?
• 1.4.5 (AA) – Czy tekst prezentowany jest jako tekst (zamiast obrazów-tekstu), poza wyjątkami?
• 1.4.6 (AAA) – Czy kontrast dla zwykłego tekstu to ≥ 7:1 (duży ≥ 4.5:1)?
• 1.4.7 (AAA) – Czy tło audio jest co najmniej 20 dB cichsze od mowy lub można je wyłączyć?
• 1.4.8 (AAA) – Czy użytkownik kontroluje kolory, długość wierszy, interlinię, odstępy?
• 1.4.9 (AAA) – Czy nie używasz obrazów-tekstu (poza logo)?
  
• 1.4.10 (AA) – Czy na szer. 320 px nie ma poziomego scrolla (z uzasadnionymi wyjątkami)?
• 1.4.11 (AA) – Czy elementy nietekstowe (ikony, kontrolki, focus) mają kontrast ≥ 3:1?
• 1.4.12 (AA) – Czy odstępy w tekście (linia 1.5×, akapit 2×, litera 0.12×, wyraz 0.16×) nie psują układu?
• 1.4.13 (AA) – Czy treść pojawiająca się na hover/fokus daje się odrzucić, utrzymać i odczytać?

Zasada 2. Funkcjonalność

2.1 Dostępność z klawiatury

• 2.1.1 (A) – Czy cała funkcjonalność jest dostępna z klawiatury?
• 2.1.2 (A) – Czy nie ma „pułapek klawiatury”?
• 2.1.3 (AAA) – Czy absolutnie wszystko da się wykonać klawiaturą?
• 2.1.4 (A) – Czy skróty klawiaturowe można wyłączyć/zmienić lub działają tylko przy fokusie?

2.2 Wystarczający czas

• 2.2.1 (A) – Czy limity czasu można wyłączyć, przedłużyć lub obejść?
• 2.2.2 (A) – Czy ruch/automatyczne zmiany da się zatrzymać/ukryć?
• 2.2.3 (AAA) – Czy brak limitów czasu (kiedy to możliwe)?
• 2.2.4 (AAA) – Czy po wygaśnięciu sesji da się odzyskać dane?
• 2.2.5 (AAA) – Czy ponowne logowanie nie powoduje utraty wprowadzonych danych?
• 2.2.6 (AAA) – Czy użytkownik jest jasno ostrzegany o timeoutach?

2.3 Ataki padaczki

• 2.3.1 (A) – Czy nie ma niebezpiecznych błysków >3 Hz, lub są poniżej progu?
• 2.3.2 (AAA) – Czy w ogóle nie ma błysków >3 Hz?
• 2.3.3 (AAA) – Czy można wyłączyć zbędne animacje po interakcji?

2.4 Możliwość nawigacji

• 2.4.1 (A) – Czy można pominąć powtarzalne bloki (skiplinks)?
• 2.4.2 (A) – Czy każda strona ma unikalny, opisowy tytuł?
• 2.4.3 (A) – Czy kolejność TAB jest logiczna?
• 2.4.4 (A) – Czy cel linku jest jasny z tekstu lub kontekstu?
• 2.4.5 (AA) – Czy do treści prowadzi więcej niż jedna droga (np. wyszukiwarka i menu)?
• 2.4.6 (AA) – Czy nagłówki i etykiety są opisowe i jednoznaczne?
• 2.4.7 (AA) – Czy fokus jest zawsze wyraźnie widoczny?
• 2.4.8 (AAA) – Czy użytkownik wie, gdzie jest (np. breadcrumbs)?
• 2.4.9 (AAA) – Czy sam tekst linku wystarcza do zrozumienia celu?
• 2.4.10 (AAA) – Czy treść jest zorganizowana nagłówkami sekcji?

2.5 Wprowadzanie danych (poza klawiaturą)

• 2.5.1 (A) – Czy gesty wielopunktowe/ścieżkowe mają alternatywę „jednopunktową”?
• 2.5.2 (A) – Czy akcje można anulować (zamiast „on mousedown” – aktywuj na „up”)?
• 2.5.3 (A) – Czy dostępna nazwa komponentu zawiera widoczny tekst etykiety?
• 2.5.4 (A) – Czy funkcje wyzwalane ruchem mają standardową alternatywę i można wyłączyć sterowanie ruchem?
• 2.5.5 (AA) – Czy rozmiar celu dotykowego to ≥ 44×44 px (z wyjątkami)?
• 2.5.6 (AAA) – Czy nie ograniczasz użytkownika do jednego typu wprowadzania?

Zasada 3. Zrozumiałość

3.1 Możliwość odczytania

• 3.1.1 (A) – Czy ustawiono lang strony?
• 3.1.2 (AA) – Czy oznaczono zmiany języka w treści?
• 3.1.3 (AAA) – Czy wyjaśniono nietypowe słowa/żargon?
• 3.1.4 (AAA) – Czy rozwinięto skróty przy pierwszym użyciu lub w glosariuszu?

3.2 Przewidywalność

• 3.2.1 (A) – Czy zmiana fokusu nie wywołuje niespodziewanych akcji?
• 3.2.2 (A) – Czy zmiana wartości pola nie przenosi nagle na inną stronę?
• 3.2.3 (AA) – Czy nawigacja jest spójna między stronami?
• 3.2.4 (AA) – Czy identyfikacja powtarzalnych elementów jest konsekwentna?
• 3.2.5 (AAA) – Czy zmiany kontekstu następują tylko na świadome żądanie użytkownika?

3.3 Pomoc przy wprowadzaniu danych

• 3.3.1 (A) – Czy błędy są jasno opisane tekstem?
• 3.3.2 (A) – Czy pola mają czytelne etykiety i instrukcje?
• 3.3.3 (AA) – Czy proponujesz poprawę błędów (gdy możliwe)?
• 3.3.4 (AA) – Czy czynności prawne/finansowe/krytyczne mają potwierdzenie/przegląd/wycofanie?

Zasada 4. Solidność

4.1 Kompatybilność

• 4.1.1 (A) – Czy kod jest poprawny i wolny od błędów?
• 4.1.2 (A) – Czy komponenty mają prawidłowe nazwy, role i wartości (ARIA)?
• 4.1.3 (AA) – Czy komunikaty o stanie są anonsowane technologiom wspomagającym (np. aria-live)?
  

Dodatkowa checklista „branżowa” z ustawy (uzupełnienie WCAG)

• E-książki: synchronizacja tekst↔audio, metadane dostępności, nawigacja po strukturze i układzie, współpraca z czytnikami ekranu.
• E-commerce: dostępne procesy identyfikacji, płatności i podpisów; jasne komunikaty, zrozumiałe formularze.
• Transport: dostępne interfejsy sprzedaży biletów, informacja o podróży w czasie rzeczywistym, terminale samoobsługowe.
• Wsparcie użytkownika: helpdesk/call center/szkolenia – informacja o dostępności i kompatybilności przekazywana w sposób dostępny.

Plan wdrożenia na 30–60 dni (realny i skuteczny)

1. Inwentaryzacja: spisz produkty/usługi w zakresie ustawy; zmapuj kanały (WWW, aplikacje, terminale, e-bilety, dokumenty).
2. Audyt WCAG 2.1 (A+AA): przetestuj klawiaturą i czytnikiem ekranu, przejdź checklistę punkt po punkcie.
3. Szybkie wygrane: kontrasty, fokus, nagłówki, etykiety formularzy, alt-y, skiplinks, komunikaty aria-live.
4. Poprawki strukturalne: semantyka, nawigacja, treści na hover/focus, responsywność 320 px, odstępy w tekście.
5. Procesy i dokumenty: opublikuj sekcję „Jak spełniamy wymagania dostępności”, przygotuj deklaracje (jeśli produkt), polityki utrzymania zgodności.
6. Monitoring: włącz testy regresyjne dostępności do CI/CD, wyznacz właścicieli komponentów, aktualizuj checklistę po każdym wydaniu.

FAQ

Czy WCAG 2.1 jest „obowiązkowe”?

Ustawa wymaga dostępności funkcjonalnej. W praktyce serwisy i aplikacje wdrażają WCAG 2.1 (A+AA) jako standard referencyjny.

Czy mikroprzedsiębiorca musi to robić?

Usługodawcy-mikroprzedsiębiorcy są co do zasady wyłączeni z obowiązków ustawy.

Jakie grożą konsekwencje?

Kontrole, wezwania do naprawy, możliwość czasowego zakazu udostępniania oraz kary finansowe. Wysokość kary zależy od naruszenia i skali działalności.

Co z treściami sprzed 28.06.2025?

Część starszych treści może być wyłączona (np. archiwa). Nowe i aktualizowane treści planuj od razu zgodnie z WCAG 2.1.

Na koniec

Dostępność to nie „projekt jednorazowy”. To proces, który zaczyna się od decyzji: „robimy to poprawnie” – i trwa przy każdej zmianie. Z powyższą checklistą, mapą wdrożenia i sekcją „Jak spełniamy wymagania dostępności” przejdziesz przez 28.06.2025 bez nerwów… i z lepszym doświadczeniem użytkownika dla wszystkich.